Seorang bekas pegawai kanan Sabah Mineral Management Sdn Bhd (SMM) menafikan dakwaan penipuan, konspirasi untuk menipu, dan penyampaian maklumat palsu yang dilemparkan terhadapnya, serta mendakwa bahawa saman sivil yang difailkan oleh syarikat itu bertujuan untuk mendiamkannya.
“Tindakan terhadap (saya) mempunyai niat tidak baik (mala fide) dengan tujuan untuk menghalang (saya) daripada mendedahkan penyalahgunaan kuasa, rasuah, dan salah laku,” kata Jontih Enggihon dalam pernyataan pembelaan yang difailkan di Mahkamah Tinggi Kota Kinabalu pada Isnin.
Beliau juga menuduh Ketua Menteri Sabah, Hajiji Noor, yang merupakan pengerusi lembaga pengarah SMM, terlibat dalam rasuah, penyalahgunaan kuasa, nepotisme, dan kronisme.
SMM adalah sebuah syarikat berkaitan kerajaan (GLC) yang dimiliki oleh Kementerian Kewangan Sabah. Ia bertanggungjawab mengurus dan memudahkan segala urusan pembangunan mineral di negeri itu.
Bekas CEO SMM Dakwa Penyalahgunaan Kuasa dalam Kelulusan Lesen Perlombongan
Jontih Enggihon mendakwa bahawa sepanjang tempoh beliau berkhidmat sebagai CEO dari 1 September 2021 hingga 31 Ogos 2024, Ketua Menteri Sabah, Hajiji Noor, mempunyai kuasa mutlak dalam meluluskan lesen penerokaan dan urusan berkaitan perlombongan.
“Jika sesuatu permohonan tidak diluluskan dalam mesyuarat lembaga pengarah, permohonan tersebut masih boleh diluluskan melalui arahan langsung ketua menteri, sama ada secara lisan atau melalui mesej teks selepas mesyuarat,” dakwanya dalam dokumen 33 halaman yang difailkan oleh peguamnya, Chin Jingulam & Associates, di Mahkamah Tinggi Kota Kinabalu pada Isnin.
Beliau turut mendakwa bahawa Sabah Lands and Surveys Department serta Pejabat Hasil Bumi Sabah akan melaksanakan keputusan dan arahan ketua menteri, walaupun ia bertentangan atau mengabaikan keputusan mesyuarat lembaga pengarah.
Dakwaan Pemberian Lesen Kepada Kroni
Jontih mendakwa terdapat beberapa kejadian di mana ketua menteri mengarahkan kelulusan lesen penerokaan kepada individu dan syarikat yang mempunyai hubungan rapat dengannya.
Beliau turut mendakwa bahawa ketua menteri secara khusus mengarahkan agar permohonan dari individu tertentu dan syarikat yang berkaitan dengan mereka diberikan keutamaan dan diluluskan.
Selain itu, beliau menuduh CEO semasa SMM dan setiausaha syarikatnya melakukan salah laku serius.
Jontih mendakwa bahawa mereka berpakat untuk mengabaikan arahannya serta secara sengaja mengelirukan lembaga pengarah, terutamanya berkaitan dengan rayuan dua syarikat.
Beliau juga mendakwa bahawa setiausaha syarikat gagal membentangkan permohonan dua syarikat itu meskipun ketua menteri telah menitipkan kelulusan secara bertulis dan lisan.
Jontih turut menuduh CEO baharu telah menyampaikan maklumat palsu mengenai arahan ketua menteri berhubung pembatalan beberapa permohonan yang telah diluluskan.
Tindakan Saman Sebagai Dendam Politik
Menurut Jontih, tindakan SMM menyiasatnya secara dalaman dan mengemukakan saman terhadapnya adalah bermotif jahat.
Beliau mendakwa siasatan serta saman ini hanya dimulakan selepas beliau mendedahkan dakwaan salah laku SMM kepada umum menerusi portal berita Malaysiakini.
“Pendedahan mengenai salah laku pihak plaintif (SMM) dibuat semata-mata untuk menegakkan kredibiliti dan kepentingan awam.
“Sebagai defendan pertama, saya hanya berusaha mempertahankan integriti SMM serta sumber mineral negeri dengan mendedahkan penyalahgunaan kuasa, amalan rasuah, dan salah laku pihak plaintif serta ketua menteri kepada umum,” katanya.
Jontih juga berpendapat bahawa perjanjian kerahsiaan (non-disclosure agreement) yang ditandatanganinya tidak boleh digunakan untuk menghalangnya daripada mendedahkan salah laku, rasuah, atau amalan tidak beretika.
Beliau berkata bahawa beliau telah membuat laporan kepada Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) dan polis, dengan butiran mengenai dakwaan penyalahgunaan kuasa serta salah laku tersebut.
Jontih menegaskan bahawa semua tindakannya sebagai CEO dilakukan mengikut prosedur operasi standard (SOP) SMM, di bawah arahan langsung ketua menteri, serta berdasarkan resolusi yang diluluskan oleh lembaga pengarah.
Beliau turut menafikan sebarang pakatan dengan Tei Jiann Chieng, individu yang dinamakan sebagai defendan kedua dalam saman tersebut.
Menurut Jontih, mahkamah merupakan “benteng terakhir keadilan” bagi dirinya serta rakyat Sabah dalam mempertahankan hak perlembagaan dan keadilan.
Tuntutan Saman SMM
Dalam tuntutan saman yang difailkan pada Januari lalu, SMM mendakwa Jontih terlibat dalam konspirasi untuk memanipulasi pemberian lesen penerokaan bagi kepentingan Tei.
SMM juga mendakwa bahawa Jontih telah berkomplot dengan Tei serta individu lain yang tidak dikenali untuk menghasilkan dan menyiarkan dua video serta dua artikel yang diterbitkan oleh Malaysiakini pada 12 dan 14 November tahun lalu.
Menurut SMM, dalam dua video tersebut, Jontih telah mendedahkan maklumat sulit mengenai pemohon serta pemegang lesen, termasuk perbincangan dalaman yang sepatutnya dirahsiakan. Maklumat ini kemudian dicampur dengan dakwaan palsu mengenai salah laku SMM, lalu dipersembahkan sebagai kebenaran.
“Akibatnya, SMM kini terdedah kepada liabiliti terhadap pemegang lesen dan pemohon. Operasi syarikat juga telah diganggu secara tidak sah, menyebabkan kerosakan kepada reputasi SMM serta kerajaan negeri Sabah,” menurut dokumen 41 halaman itu.
SMM menuntut beberapa pengisytiharan mahkamah, termasuk bahawa Jontih telah bertindak secara penipuan, tidak jujur, melanggar tanggungjawab fidusiari, dan melebihi kuasanya sebagai CEO.
Syarikat itu turut meminta mahkamah mengarahkan Jontih dan Tei untuk memadamkan video serta artikel yang berkaitan dengan tuntutan saman tersebut, serta mendapatkan perintah larangan bagi menghalang penerbitan semula dalam sebarang bentuk.
Selain itu, SMM menuntut ganti rugi am, ganti rugi teruk (aggravated damages), dan ganti rugi teladan (exemplary damages) daripada kedua-dua defendan. Syarikat itu juga mahu semua keuntungan yang diperoleh secara tidak sah dikembalikan serta menuntut pampasan bagi kos yang terpaksa ditanggung untuk membetulkan pelanggaran yang dilakukan oleh defendan.
