Cadangan pemindahan Kuil Dewi Sri Pathrakaliamman yang berusia 130 tahun dari Jalan Masjid India di Kuala Lumpur bagi memberi laluan kepada pembinaan sebuah masjid telah mencetuskan kontroversi sepanjang minggu lalu.
Mengenai kuil
Terletak di tengah-tengah Kuala Lumpur, Kuil Dewi Sri Pathrakaliamman ialah sebuah kuil Hindu yang sederhana di Jalan Bunus Enam, bertentangan dengan Jakel Mall. Kawasan ini sering dikunjungi oleh komuniti India kerana deretan kedai tekstil, dan juga oleh umat Islam kerana berdekatan dengan Masjid India.
Kuil tersebut kini terletak di atas sebidang tanah seluas 12,000 kaki persegi (1,100 meter persegi), kira-kira sebesar empat gelanggang tenis, yang dimiliki oleh pembekal tekstil Jakel Trading Sdn Bhd. Kuil itu hanya mengambil kira-kira satu pertiga daripada keluasan tanah tersebut, manakala selebihnya digunakan sebagai tempat letak kereta.
Struktur semasa kuil tersebut dipercayai telah dibina pada tahun 1983. Terdapat dakwaan bahawa kuil itu telah dipindahkan pada tahun 2008 dari lokasi asalnya, namun bekas presiden Malaysia Hindu Sangam, A Vaithilingam, berkata kuil itu hanya dialihkan kira-kira dua hingga tiga kaki (sekitar satu meter) bagi memberi laluan kepada projek pelebaran jalan.
Timbalan Presiden MIC, M Saravanan, pula berkata bahawa perpindahan itu hanya melibatkan kuarters untuk pekerja kuil dan dilakukan atas permintaan Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL) pada tahun 2006.
Jakel memperoleh tanah
Jawatankuasa kuil telah memohon pada tahun 2012 untuk menukar status hak milik tanah kepada rizab tempat ibadat bukan Islam, namun permohonan itu gagal, menurut Ahli Parlimen Batu, P Prabakaran.
Pada tahun yang sama, tanah tersebut telah diperoleh daripada DBKL oleh Jakel Trading, yang merupakan sebahagian daripada Kumpulan Jakel milik keluarga.
Ketua Pegawai Kewangan syarikat itu, Syed Nasrul Fahmi Syed Al-Qadri, berkata syarikat dimaklumkan oleh DBKL pada tahun 2012, ketika tanah itu dibeli, bahawa kuil tersebut hanya berada di situ secara sementara.
Dalam satu sidang media pada Khamis lalu, beliau menyatakan bahawa perkara tersebut dinyatakan dalam perjanjian jual beli tanah. Katanya, Jakel tidak akan meneruskan pembelian sekiranya perkara itu tidak dinyatakan sedemikian.
Selama lebih sedekad, Jakel telah berunding dengan jawatankuasa kuil untuk memindahkan tempat ibadat itu, namun syarikat tekstil tersebut menegaskan bahawa hubungan mereka kekal baik.
Pada tahun 2021, syarikat itu mendapat kebenaran untuk memulakan pembinaan sebuah masjid di tapak tersebut, tetapi menangguhkan proses itu “atas dasar menghormati” proses pemindahan kuil. Jakel juga menyatakan kesediaannya untuk menanggung kos pemindahan.
Laporan berita baru-baru ini memetik sumber Jakel yang mengatakan masjid yang dicadangkan itu dijangka dinamakan “Masjid Madani”.
Syarikat itu juga berkata tidak mungkin untuk membina masjid bersebelahan dengan kuil kerana keluasan tanah tidak mencukupi untuk menampung dua rumah ibadat.
Sehingga kini, Jakel belum menerbitkan pelan reka bentuk masjid yang baru atau menyatakan saiznya.
Struktur haram?
Pada 21 Mac, Ketua Pemuda UMNO Dr Akmal Saleh mendakwa bahawa kuil itu telah menceroboh tanah persendirian dan mempersoalkan kuasa pihak kuil untuk menolak pelan pemindahan.
Dalam kemelut ini, video oleh seorang penceramah Islam turut tular dengan dakwaan bahawa kuil itu dibina tanpa kebenaran di atas tanah yang dikhaskan untuk pembinaan masjid. Terdapat juga dakwaan bahawa kuil itu hanya dibina pada tahun 2008.
Saravanan berhujah bahawa kelulusan DBKL terhadap kerja ubah suai kuil itu pada masa lalu menjadi bukti bahawa ia dibina secara sah, dan menegaskan bahawa pihak berkuasa tempatan boleh sahaja merobohkannya pada tahun 2008 sekiranya ia tidak sah.
Beliau turut menyatakan bahawa status tanah itu dikategorikan sebagai “pembangunan bercampur” ketika ia di bawah pemilikan DBKL.
Langkah seterusnya?
Terdapat gesaan agar kuil itu dibenarkan untuk terus wujud bersama masjid yang dicadangkan. Antara pihak yang menyokong idea ini termasuk jawatankuasa kuil, pengerusi Urimai P Ramasamy, dan kumpulan hak asasi manusia Lawyers for Liberty.
Walaupun Jakel menyatakan bahawa saiz tanah sedia ada tidak mencukupi, syarikat itu dilaporkan sedang mempertimbangkan untuk membeli sebidang tanah bersebelahan bagi membina masjid sebagai penyelesaian damai.
Namun, ini bergantung kepada rundingan bagi pembelian tanah tersebut, yang dijangka mahal memandangkan lokasinya yang strategik di pusat bandar Kuala Lumpur.
Sementara itu, Perdana Menteri Anwar Ibrahim dan beberapa pemimpin kerajaan telah menyeru agar keadaan kekal tenang, dengan Anwar menyatakan bahawa kerajaan persekutuan tidak mempunyai peranan dalam membuat keputusan berkenaan pembinaan masjid tersebut.
Anwar turut menyatakan bahawa pembinaan masjid akan diteruskan seperti yang dirancang. Perdana Menteri dijadualkan merasmikan majlis pecah tanah pada 27 Mac ini.
Di tengah-tengah perhatian awam dan penentangan kuat terhadap pemindahan kuil, masih belum dapat dipastikan sama ada penyelesaian damai dapat dicapai.
